Focus is goed. Focus betekent diepgang, dedicated bezig zijn met waar jij het verschil kunt maken. Dat leidt tot kwaliteit. In die zin ben ik enthousiast over de focus zoals die in de visie van GGZ inGeest staat. Maar er zit wel een schaduwkant aan. De focus staat haaks op een perifere visie, waarin je breed kijkt naar complexe problematiek en probeert de samenhang te zien tussen de verschillende aspecten. Het risico van prioritering is dat je iets uitsluit en kansen over het hoofd ziet. De focus op behandeling belemmert bijvoorbeeld de aandacht voor preventie.
Als directeur van GGD Kennemerland heb ik geleerd dat dienstbaarheid aan het gehele proces nodig is. Met elkaar moeten we ervoor zorgen dat mensen met vragen, zorgen en twijfels tijdig worden gezien en ondersteuning in de nabijheid van hun woonomgeving kunnen krijgen, zodat specialistische zorg minder snel nodig is en de druk op die discipline niet toeneemt. Dat is het belang van preventie: voorkomen dat mensen in psychische nood komen of een levensstijl ontwikkelen die niet bijdraagt aan hun (mentale) gezondheid. Dat is een basisprincipe. Juist in preventie is grote winst te behalen. Als samenleving staan we voor een buitengemeen complexe opgave. Met elkaar hebben we een samenleving gecreëerd, die vindt dat elk probleem een oplossing moet kennen en als er iets niet goed gaat direct professionele hulp beschikbaar moet zijn. We moeten mensen weer in hun kracht zetten en mentaal weerbaar maken.
Schoenmaker houd je bij de leest, dat is een goed vertrekpunt. De taakverdeling dient helder te zijn. De een zet in op preventie in zijn algemeenheid, de ander doet een zorg- of begeleidingsaanbod in het sociaal domein. De specialistische ggz ligt bij GGZ inGeest. Daarbij hebben we nodig dat we schouder aan schouder staan. Een ggz-instelling als GGZ inGeest hoeft niet actief mee te doen aan preventie en nazorg, maar morele support is een must. Sterker nog: soms is ook een helpende hand nodig. GGZ inGeest kan bijvoorbeeld helpen te bepalen bij welke doelgroep kortdurende interventies het meest effectief zijn. Het helpt als een gezaghebbende partij als GGZ inGeest hierin de weg wijst.
In de samenwerking liggen kansen, bijvoorbeeld waar het gaat om schaarste in personeel. Er is geen zorgorganisatie die daar niet mee te maken heeft. Weliswaar hebben we in het werkgebied de intentie uitgesproken om elkaar niet te beconcurreren, maar dat is een passieve uiting. We moeten met verschillende partners in de keten tot maatregelen komen, out of the box denken. Bepaalde taken die nu door een arts worden uitgevoerd, zouden misschien door een gespecialiseerde verpleegkundige gedaan kunnen worden. En wat die doet kan misschien gedaan worden door een maatschappelijk werker. Of zelfs een buurman die getraind is een issue.
We hebben met elkaar baanbrekend werk te doen. We moeten toe naar een antwoord op de vraag: hoe zorgen we dat we doen wat we doen met minder mensen. Daarvoor moeten we structuren afbreken, ander gedrag ontwikkelen, ook als bestuurder. Samenwerking gaat altijd gepaard met verlies. In een goed huwelijk sta je ook iets van je zelfstandigheid af. De bereidheid hebben om jezelf weg te gommen ten faveure van het grotere geheel, die kracht wens ik ons allemaal toe.
- Bert, directeur GGD Kennemerland
