1. Online groepscursus voor naasten
Het is dinsdagavond. Buiten regent het en is het donker. Ik zit thuis achter mijn chromebook, op het scherm verschillende gezichten van naasten van mensen met psychische problemen. Dit is de vierde sessie van de online groepscursus voor naasten. Na mijn welkomstwoord en introductie op het thema vertellen de naasten hun verhalen.
De eerste sessies waren emotioneel met verhalen over moeilijke momenten en intensieve periodes, soms met tranen van machteloosheid, schuldgevoelens, verdriet. Vanavond zijn er veel onderlinge vragen en reacties: “Wat je nu vertelt is voor mij heel herkenbaar.” En: “Hoe ga jij daarmee om?” Ook grapjes tussendoor. De sfeer is wat lichter dan de eerste keren. Ik ben onder de indruk van de veerkracht. Luisteren met het hart. Sommige momenten zijn ontroerend door de onderlinge betrokkenheid en steun. Aan het eind zegt iemand: “Wat fijn dat we in de groep kunnen huilen en lachen. Bedankt daarvoor!”
Voor sommigen duurt de cursus lang genoeg. Zij hebben geen behoefte aan een vervolg. Anderen willen graag doorgaan in een groep met andere naasten. Daarvoor is in Amstelveen een mooie mogelijkheid, via een gespreksgroep voor naasten bij Mantelzorg en Meer. Naasten die gebruik maken van dit soort ondersteuningsmogelijkheden zeggen vaak: “Ik had eerder willen weten dat deze ondersteuning er is.” Helaas hoor ik iets dergelijks soms ook van collega´s, behandelaren: “Ik wist niet dat er een familiespreekuur is.” Ik hoop dat we er in de toekomst samen voor kunnen zorgen dat alle naastbetrokkenen vroegtijdig laagdrempelige naastenondersteuning aangeboden krijgen. Daarvoor is nodig dat we kijken met een brede blik, met aandacht voor mens en context. Vaak is de naaste van levensbelang en de hulpverlener een passant.
2. Bouwstenentraining voor een GGZ-vriendelijk Aalsmeer
Het is woensdagochtend. Ik sta in een grote groepsruimte in het Raadhuis in Aalsmeer en kijk naar buiten. De zon schijnt en de lucht is blauw. Net kreeg ik een appje van de ervaringsdeskundige van TEAMED dat hij op de fiets onderweg is van Amsterdam naar Aalsmeer. Samen gaan we de Bouwstenentraining voor een GGZ-vriendelijk Aalsmeer geven. Een training die is ontwikkeld in het kader van ‘GGZ in de Wijk’. Deze training is bedoeld voor vrijwilligers en professionals uit Aalsmeer.
Vandaag is de tweede bijeenkomst. Ik denk terug aan de vorige bijeenkomst. Na kennismaking en inleiding vertelde de ervaringsdeskundige van TEAMED zijn verhaal over psychische kwetsbaarheid en herstel. Zijn verhaal stimuleerde anderen in de groep om ook open te praten over psychische kwetsbaarheid van henzelf of van iemand in de omgeving. We verkenden met elkaar wat wel en niet bijdraagt aan herstel. En we gingen aan de slag met opdrachten en oefeningen over luisteren met het hart en communiceren zonder oordeel. Open communiceren, makkelijker gezegd dan gedaan.
Ik ben benieuwd wat deze tweede ochtend met vrijwilligers en professionals uit Aalsmeer gaat brengen. Er is in elk geval ruimte om informatie te delen over activiteiten in Aalsmeer. Fijn om zo samen met een ervaringsdeskundige van TEAMED een bijdrage te mogen leveren aan het verminderen van vooroordelen en het bevorderen van een veerkrachtige samenleving, waarin we zorgen voor de mentale gezondheid van onszelf en van elkaar.
3. Gezond leven
Het is donderdagochtend. Ik zit in de groepsruimte op Amstelmere. Voor me ligt een klokje en een meditatiebel. Op het bord staat het programma. Op de tafels liggen naamkaarten en stiften. Zo meteen gaat de groepscursus ‘Voluit leven’ van start met een volle groep. Het is een cursus gebaseerd op ACT (Acceptatie en Commitment Therapie) en mindfulness. Via verschillende kanalen hebben mensen zich aangemeld voor deze laagdrempelige cursus: via onze website, via een sleutelpersoon (van een huisartsenpraktijk of sociaal team) of een behandelaar. Ik denk terug aan eerdere cursussen ‘Voluit leven’. Hoe confronterend het kan zijn om je bewust te worden van je jarenlange strategieën om niet te willen ervaren wat er op dat moment is: pijn, stress, angst, boosheid, verdriet of een gevoel van leegte. Hoe helpend het kan zijn om met discipline en mildheid te oefenen met ruimte maken en toestaan wat er is. Hoe versterkend het kan zijn om stil te staan bij je waarden en belangrijke levensdomeinen en om stap voor stap meer te gaan leven vanuit je waarden, met alle mitsen en maren die daarbij horen. Een vrouw gaat vanuit liefde meer ruimte geven aan haar zoon om zijn eigen keuzes te maken. Een man gaat deelnemen aan een studiegroep over spiritualiteit. Een andere persoon gaat vanuit de waarde ´persoonlijke ontwikkeling’ meer initiatieven nemen op het werk.
De eerste mensen komen de ruimte binnenlopen met in de hand het boek ‘Voluit leven’. Op mijn verzoek nog ongelezen. We gaan er de komende acht weken samen mee aan de slag. Leven is het meervoud van lef, aldus Loesje.
- Rian, preventiemedewerker