Toen ik net met mijn studie verpleegkunde klaar was en in de ggz werkte, werd iemand in mijn omgeving psychiatrisch patiënt. Hij verloor na lange tijd zijn baan en raakte in een ernstige depressie. Hij wilde niet meer leven. Hij is opgenomen in een kliniek, kreeg zes jaar ambulante behandelingen, maar niets maakte echt verschil. Tot iemand uit zijn netwerk zei: Volgens mij moet jij gewoon een baan. Hij ging werken en vanaf dat moment heeft hij nooit meer ggz-zorg ontvangen. Echt herstel zit niet in de ggz, maar in maatschappelijk meedoen, verbonden zijn met mensen.



Dit verhaal heeft mijn visie op ggz geholpen. Daarom heb ik Astare opgericht, een uitzendbureau dat flexibele inzet organiseert van zorgprofessionals in de ggz. Daarnaast begeleiden we mensen, ongeacht hun achtergrond, naar betaald werk. Astare is Latijn voor ‘erbij zijn’. Dat is onze visie. We werken daarbij veel samen met GGZ inGeest. 



Ik vraag me af of specialistisch worden, zoals in de nieuwe visie van GGZ inGeest staat, het goede antwoord is op de toegenomen complexiteit. De aard van het probleem is veel breder dan wat specialistische ggz kan oplossen. Het is ingebakken in onze maatschappij. Toegenomen armoede bijvoorbeeld is een belangrijke oorzaak van de toegenomen ggz-vraag. Terwijl onze reactie op die vraag vaak individualistisch en medisch gericht is. 



GGZ inGeest kan zich onderscheiden door te voorkomen dat ze een specialistische deeloplossing op een breder probleem afschiet. GGZ inGeest biedt state of the art behandelingen voor enkelvoudige specialistische zorg. Dat is zeker belangrijk voor de complexe doelgroep. Maar je pakt daarmee niet de oorzaak van het probleem aan. In de ggz vragen we ons vaak te weinig af: waar komt het probleem vandaan. Wat is de werkelijke oorzaak? 



Veel mensen ervaren problemen op meerdere levensgebieden. Brede samenwerking is dus cruciaal. Samenwerkingspartners van de ggz zijn nu vaak huisartsen, ziekenhuizen, verslavingszorg. Allemaal zorgpartijen. Maar als je kijkt hoe mensen herstellen, dan doen ze dat bijvoorbeeld bij voetbalclubs of werkgevers, partijen die veel breder in de samenleving staan. De jongerenafdeling van GGZ inGeest kan beter de samenwerking aangaan met Albert Heijn, die altijd de deur open heeft staan voor jongeren met een rugzakje.



Ik denk dat we meer moeten vertrouwen op de expertise van de zorgprofessional. Mensen die dit vak hebben gekozen, weten heel goed wat goed is voor hun cliënten. Zij zouden meer ruimte en vrijheid moeten krijgen om echt te werken vanuit hun herstelvisie. Dan gaan ze andere verbindingen leggen, dan gaan ze weer met cliënten naar een sportclub, of naar hun moeder of naar een sollicitatie. De hulpvraag is niet puur medisch-specialistisch. Het antwoord ook niet.



Mijn suggestie voor de tekorten op de arbeidsmarkt zijn ook: kijk naar aanpalende beroepsgroepen die een toevoeging zijn op het repertoire. We hebben een grote groep geestelijk verzorgers, die we binnen onze academie hebben bijgeschoold en zij kunnen nu in de ggz aan het werk. We moeten ruimer denken. Autonomie en verbondenheid zijn belangrijk voor de geestelijke gezondheid, die brokkelen juist af in een puur klinische setting.



- Erwin, eigenaar Astare